Σήμερα, η περιοχή της Ανατολικής Αττικής στερείται δικτύου αποχέτευσης και ολοκληρωμένης διαχείρισης λυμάτων. Οι κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποιούν βόθρους για την διάθεση των λυμάτων, κατά κύριο λόγο απορροφητικούς, η χρήση των οποίων αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Επιπλέον, η διαδικασία εκκένωσής τους είναι παράγοντας αξιοσημείωτης οικονομικής επιβάρυνσης για τα νοικοκυριά.

Ναι, ισχύει. Ακριβέστερα, η Ελλάδα πληρώνει πρόστιμο περίπου 3,6 εκατομμύρια ευρώ κάθε εξάμηνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της χρήσης βόθρων και της απουσίας αποχετευτικού συστήματος, από τα οποία το 90% αφορά στην παρούσα κατάσταση στην Ανατολική Αττική.

Η χρήση βόθρων αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Δύναται να προκαλέσει ρύπανση των υπογείων υδάτων και του υδροφόρου ορίζοντα, η εξυγίανση των οποίων αποτελεί μία από τις πιο δαπανηρές και δύσκολες διαδικασίες και μπορεί να πραγματοποιηθεί κυρίως μέσω εμπλουτισμού με χρήση μεγάλων ποσοτήτων καθαρού νερού. Η υποβάθμιση των υπόγειων υδάτων οδηγεί σε μείωση των αποθεμάτων του υδάτινου πόρου για πόση και για άρδευση, το οποίο αποτελεί κυριότατο κίνδυνο παγκοσμίως για τη δημόσια υγεία.

Σήμερα, για το πότισμα των καλλιεργειών στην Ανατολική Αττική χρησιμοποιείται κυρίως νερό από γεωτρήσεις. Σε αρκετές περιοχές, η ανεξέλεγκτη άντληση μέσω γεωτρήσεων έχει οδηγήσει σε πτώση στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα και στο φαινόμενο υφαλμύρωσης του υπόγειου υδροφορέα. Ο κίνδυνος υποβάθμισης των υπογείων υδάτων και η μείωση των αποθεμάτων τους είναι ήδη ορατός.

Σε πολλές περιοχές, λόγω των ανεξέλεγκτων αντλήσεων, έχει εισχωρήσει θαλασσινό νερό στον υπόγειο υδροφορέα (φαινόμενο υφαλμύρωσης). Αυτό σημαίνει ότι ήδη το πότισμα πολλών καλλιεργειών πραγματοποιείται με υφάλμυρο νερό. Η μακροχρόνια χρήση υφάλμυρου νερού για άρδευση μπορεί να προκαλέσει σε ευαίσθητες καλλιέργειες δυσμενείς επιπτώσεις λόγω της μεγάλης συσσώρευσης νατρίου.

Τα έργα θα υλοποιηθούν στην Ανατολική Αττική, από τον Ωρωπό μέχρι την Παλλήνη και τον Δήμο Σαρωνικού ενώ αναμένεται να εξυπηρετηθούν πάνω από 400.000 κάτοικοι. Τα έργα κατασκευής του δικτύου αφορούν τους Δήμους: Παλλήνης, Ραφήνας – Πικερμίου, Σπατών – Αρτέμιδας, Μαραθώνα, Ωρωπού και τις παραλιακές περιοχές των Δήμων Κρωπίας και Σαρωνικού, ενώ ήδη στην περιοχή των Γλυκών Νερών του Δήμου Παιανίας κατασκευάζεται δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων.Με τα έργα αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ θα υλοποιηθεί η συλλογή, επεξεργασία αστικών λυμάτων και επαναχρησιμοποίηση – διάθεση επεξεργασμένων εκροών.

Το αμέσως επόμενο διάστημα, η ΕΥΔΑΠ θα κατασκευάσει 2 νέα υπερσύγχρονα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) στην Ανατολική Αττική, τα οποία έχουν σχεδιαστεί ώστε να λειτουργούν με τεχνολογία αιχμής. Πρόκειται για το ΚΕΛ Ραφήνας-Πικερμίου, Σπάτων-Αρτέμιδος και το ΚΕΛ Μαραθώνα. Επιπλέον, η ΕΥΔΑΠ θα αναλάβει την λειτουργία του, ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του από την Περιφέρεια Αττικής.

Το ακριβώς αντίθετο. Η δημιουργία των πλέον σύγχρονων ΚΕΛ, βασίζεται σε τεχνολογία αιχμής και σε διεθνείς πρακτικές προστασίας του περιβάλλοντος τόσο κατά την κατασκευή όσο και κατά τη λειτουργία τους. Τα νερά που θα προκύπτουν από την επεξεργασία στα ΚΕΛ και θα καταλήγουν μέσω υποθαλάσσιου αγωγού μέσα στη θάλασσα, σε μεγάλη απόσταση από την ακτή, θα είναι λιγότερα σε ποσότητα και καθαρότερα σε σχέση με πριν.

Τέλος, τα σύγχρονα ΚΕΛ αποτελούν κόσμημα και πολύτιμη ωφέλεια για τον τόπο. Περιβάλλονται από πάρκα και χώρους πρασίνου, έχουν χώρους ενημέρωσης και επιμόρφωσης σε περιβαλλοντικά θέματα και κυρίως, αποδίδουν πολύτιμο, καθαρό νερό, ενισχύοντας την καλλιεργητική αλλά και καλλωπιστική φροντίδα της ευρύτερης περιοχής τους.

Όχι, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος. Ο σχεδιασμός του ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας έχει γίνει με τις πλέον αυστηρές προδιαγραφές και η επεξεργασία των λυμάτων θα πραγματοποιείται με τις πιο σύγχρονες, διεθνείς τεχνολογίες και πρακτικές.

Η διοχέτευση του ανακυκλωμένου νερού στην θάλασσα, όταν δεν χρησιμοποιείται για άρδευση, θα γίνεται σε μεγάλο βάθος (50 μ.) και σε απόσταση μεγαλύτερη του 1 χλμ. από τις ακτές.

Με βάση το νέο σχεδιασμό, θα διοχετεύεται λιγότερο και ποιοτικά καλύτερο ανακυκλωμένο νερό σε σύγκριση με παλαιότερους σχεδιασμούς. Συγκεκριμένα, με το νέο σχεδιασμό της ΕΥΔΑΠ επιτυγχάνεται μείωση πάνω από 30% των ποσοτήτων ανακυκλώμενου νερού που θα φτάνουν στον αγωγό διάθεσης της Χαμολιάς, ενώ υπό προϋποθέσεις και με τη συνεργασία του Δήμου Μαρκοπούλου υπάρχει δυνατότητα περαιτέρω μείωσης άνω του 65% προς όφελος κυρίως της πρωτογενούς παραγωγής. Το ανακυκλωμένο νερό που θα προέρχεται από το ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας είναι ποιοτικά ανώτερο από αυτό που θα παραγόταν με βάση τον παλαιότερο σχεδιασμό.Βασικός μας στόχος είναι ούτε σταγόνα του ανακυκλωμένου νερού από το ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας να μην πηγαίνει χαμένη.

Η ΕΥΔΑΠ διαχειρίζεται και λειτουργεί τα μεγαλύτερα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ελλάδα και το μεγαλύτερο στην Ευρώπη (ΚΕΛ Ψυττάλειας). Η καλή λειτουργία των ΚΕΛ Ψυττάλειας, ΚΕΛ Μεταμόρφωσης, και ΚΕΛ Θριασίου, η τήρηση των αυστηρών προδιαγραφών εκροών, ο έλεγχος, η διαρκής αναβάθμιση και συντήρησή τους με μέσα υψηλής τεχνολογίας, καθώς και η ανάπτυξη του δικτύου αποχέτευσης, συμβάλουν στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων και την διατήρηση της καλής κατάστασης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Τα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων της ΕΥΔΑΠ επιτυγχάνουν τους στόχους τους, ελαχιστοποιώντας τις επιπτώσεις των επεξεργασμένων εκροών στους θαλάσσιους αποδέκτες. Η επεξεργασμένη εκροή των ΚΕΛ καταλήγει στη θάλασσα απαλλαγμένη από το ρυπαντικό τους φορτίο σε ποσοστό περίπου 95%.

Το νερό που θα προκύπτει από την υψηλού βαθμού επεξεργασίας των ΚΕΛ Ανατολικής Αττικής, είναι απολύτως κατάλληλο για απεριόριστη άρδευση των καλλιεργειών στην περιοχή. Επιπλέον, θα χρησιμοποιηθεί για τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα στοχεύοντας έτσι στην εξυγίανση του υπόγειου νερού και την υποχώρηση του φαινομένου της υφαλμύρωσης.

Η κλιματική αλλαγή καθώς και η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού είναι δύο πολύ σημαντικοί παράγοντες, οι οποίοι καθιστούν τη διαθεσιμότητα νερού δυσκολότερη. Οι παράγοντες αυτοί, σε συνδυασμό με τη μόλυνση και τη ρύπανση των υδάτων κυρίως από ανθρωπογενείς παράγοντες καθιστούν το πόσιμο νερό περιορισμένο και αυξάνουν τις πιθανότητες περαιτέρω γενικευμένης λειψυδρίας. Ως εκ τούτου, οι εθνικές και οι διεθνείς πολιτικές βασίζονται όλο και περισσότερο, πλέον, στην επαναχρησιμοποίηση ανακυκλωμένου νερού από επεξεργασία λυμάτων ως μια εναλλακτική λύση για την κάλυψη αναγκών σε νερό.

Οι αγρότες της περιοχής βιώνουν ήδη την έλλειψη νερού. Η χρήση ανακυκλωμένου νερού για αρδευτικούς σκοπούς συνιστά μια αποτελεσματικότατη τακτική για την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς οι απαιτήσεις της ποιότητας του νερού για άρδευση είναι πιο χαμηλές από τις αντίστοιχες απαιτήσεις για το πόσιμο νερό.

Η χρήση του ανακυκλωμένου νερού αναμένεται να προσφέρει σημαντικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες και γενικότερα. Τέτοια οφέλη είναι:
• Εξυγίανση υπόγειου υδροφορέα
• Απεριόριστη δυνατότητα για άρδευση των καλλιεργειών στην περιοχή
• Προστασία και εξοικονόμηση του υδάτινου πόρου
• Διασφάλιση του πρωτογενούς τομέα και βιωσιμότητα των καλλιεργειών αφού θα αποφευχθεί η χρήση υφάλμυρου νερού για πότισμα το οποίο δύναται να καταστρέψει τις καλλιέργειες